Ηλίας Λεφούσης

Ηλίας Λεφούσης (1929-2008)

Δε θα μπορούσε να αποτελέσει καλύτερο σημείωμα γνωριμίας με τον Έλληνα λογοτέχνη τίποτε άλλο εκτός από τις ίδιες, τις σκέψεις του, που έγραψε κάποιο μαγιάτικο απόγευμα του 2005 στο σπίτι του στη συνοικία του Αναύρου στο Βόλο. Οι γονείς, τα αδέλφια, η οικογένειά του, η ζωή του, το έργο του, ήταν μερικές από τις αναφορές του μέσα σ’ αυτό το αυτοβιογραφικό σημείωμα.

Ο Ηλίας Λεφούσης μεταξύ άλλων αναφέρει για την οικογένεια του, τον πατέρα του και τη μάνα του.

«Ο πατέρας μου, μνημείο καρτερικότητας και υπομονής, χαρακτηριστικός τύπος της προπολεμικής μακάριας Ελλάδος, κουράστηκε να μας μεγαλώσει μια κοπή παιδιά.

Δεν μιλάω για τη μάνα μου που στάθηκε ένας μάρτυρας, ολημερίς να καταγίνεται με το νοικοκυριό και την έγνοια να μας ταΐσει, να μας ποδέσει και να μας βγάλει στον κόσμο. Η λαλιά της ηχούσε ακατάπαυστα στο σπίτι, φωνή καθαρή, περιεχτική και καλομιλημένη, η καρδερίνα. Άξιζε ένα βασίλειο και της χρωστάω πολλά ...Τα αδέλφια μου Αποστόλης και Κλεομένης πήρανε μέρος στον πόλεμο της Αλβανίας (1941), κατοχή κατόπι, καιροί μελαγχολικοί, κακουχίες και δυστυχίες. Όλοι μας υπηρετήσαμε την αντίσταση (1941-1944), μικροί και μεγάλοι, η απελευθέρωση έπειτα, φυλακωθήκαμε και εξοριστήκαμε, διαλυθήκαμε κατά κράτος. Είμαστε όμως αγαθοί από χαρακτήρα, κακότητες και μίση ανύπαρκτα, με την ευγενέστερη έννοια του όρου.»

Σε κάποιο άλλο σημείο του σημειώματος αναφέρει για τον ίδιο και το έργο του: Στα 1951 που αποφυλακίστηκα από τις φυλακές ανηλίκων της Κηφισιάς, γράφτηκα στο νυχτερινό γυμνάσιο Βόλου – δραματικά χρόνια. Σκηνές απ’ τη ζωή μου εκείνωνε των καιρών, καταχώρησα στο μυθιστόρημά μου «Ασημίνα Λαΐου» που βγήκε στα 1984 και που έλαβε το Κρατικό Βραβείο Πεζογραφίας...Ατενίζοντας πίσω δε μπορώ να καταλάβω πως μπερδεύτηκα σ’ ετούτη την περιπέτεια με τη λογοτεχνία. Κανονικά θα ‘πρεπε να διάλεγα ένα επάγγελμα, όπως οι νέοι του χωριού μου, αγρότης, τσομπάνος ή κιρατζής, αυτές ήταν οι επιλογές. Μα όλα τα έφερε τούμπα η φυλακή, που στάθηκε για ελόγου μου ένα μεγάλο σχολείο. Έζησα πέντε χρόνια ανάμεσα σε πολιτικούς κρατούμενους που κάμποσοι ήταν πανεπιστημιακοί δάσκαλοι. Εκείνοι μου έβαναν το βιβλίο στα χέρια μου και μου άνοιξαν τη μαγεία της γνώσης... Στα βιβλία μου που έγραψα με πολύ πάθος, κινούνται μεγάλες ομάδες ανθρώπων ή και ολόκληροι λαοί, όπως είναι ο αγροτικός κόσμος της Θεσσαλίας και οι εργάτες των πόλεων. Αν και πιστεύω πως έγραψα μετά από γίγαντες, επιμένω να λέω πως με τα βιβλία μου έφερα άγνωστα πράγματα στην επιφάνεια, με μια προσωπική γραφή, που ήλθε ύστερα από μεγάλη άσκηση και τα πολλά χρόνια. Δεν δυσκολεύτηκα στις επιλογές των θεμάτων, όσο στη διατύπωση του λόγου. Οι σελίδες που με άνεση διαβάζετε στα βιβλία μου, κρύβουν πολύ μόχθο και γράφτηκαν πολλές φορές, ίσαμε να λάβουν τη μορφή που έχουν... »

Ο Ηλίας Λεφούσης υπηρέτησε πιστά την ελληνική λογοτεχνία για 50 και πλέον χρόνια. Το πρώτο βιβλίο του γράφτηκε το 1957 και ήταν το «Ένας χειμώνας από τη ζωή μου», ενώ το συγγραφικό του έργο ολοκληρώθηκε με την ανανεωμένη (2η ) έκδοση του βιβλίου «Η Κερασιά του Βόλου» το 2005. Κατά γενική ομολογία το πιο επιτυχημένο έργο του ήταν το «Ασημίνα Λαΐου - ο εθνικός δρυμός των δακρύων» που βραβεύτηκε με Κρατικό Βραβείο Πεζογραφίας και το οποίο γυρίστηκε υπό το σκηνοθέτη Τάσο Ψαρρά στην τηλεόραση (ΕΤ3) σε 13 ωριαία επεισόδια. Πολλά από τα βιβλία του μεταφράστηκαν σε πολλές ξένες γλώσσες ενώ το συνολικό συγγραφικό του έργο απαρτίζεται από τα εξής βιβλία:

  • Ένας χειμώνας από τη ζωή μου (1957)
  • Επιστροφή στο αλέτρι (1958 )
  • Φιλιάτικα (1964 )
  • Μικρό Ιππικό (1975 )
  • Τα 12 διηγήματα (1977 )
  • Κολλίγοι (1978 )
  • Βοϊδάμαξες (1980)
  • Ασημίνα Λαΐου (1984,1989 και 2000-τρεις εκδόσεις-κρατικό βραβείο πεζογραφίας)
  • Τύμπανα του 1909 (1986)
  • Εργατικό Κίνημα του Βόλου 1881-1936 (1985 )
  • Μπέηδες και Τσιφλικάδες (1991)
  • Όσο βγαίνει το χορτάρι...όσο κυλάει το νερό...(1992)
  • Νήσος Τρίκερι τη (1993 )
  • Η Κερασιά του Βόλου(1994 και 2005 )
  • Χωρικοί (τρεις τόμοι, 1995 )
  • Ρακί του νόστου(1996)
  • Κανάλια και Κάρλα(1997)
  • Το παραμύθι Τοβίτ (2003)

Ο Ηλίας Λεφούσης για το μεγάλο αυτό συγγραφικό έργο τιμήθηκε από πολλούς φορείς του Βόλου και της περιοχής (Δήμος Βόλου, Εργατικό Κέντρο Βόλου κ.α.).

Έφυγε στις 22-9-08 στη Θεσσαλονίκη, δίχως να προλάβει να ολοκληρώσει το τελευταίο βιβλίο του αφιερωμένο στην οικολογία. ”

Σελίδα: